Borgen SO
Van white-label naar regionale nutsvoorziening
In het project ‘Borgen SO: van white-label naar nutsvoorziening in de regio’ is een regionale behandeldienst opgezet in Zuid-Limburg. Het is efficiënter, goedkoper en cliënten en zorginstellingen zijn erbij gebaat. Projectleider Lianne van Goch: “We hebben geen tekort aan SO’s, we moeten ze alleen slimmer inzetten.”
Aanleiding: kleine en middelgrote ouderenzorginstellingen hebben geen eigen specialist ouderenzorg (SO) en dat zorgt vooral in de avonden, nachten en weekenden voor problemen. Lianne van Goch: “In de regionale behandeldienst werkt de SO overkoepelend en vraaggericht voor meerdere zorgorganisaties.” Kleine en middelgrote ouderenzorgorganisaties zijn – net als de grote – wettelijk verplicht om een SO 24/7 oproepbaar en inzetbaar te hebben. In kleinschalige organisaties zonder behandeling is de huisarts eindverantwoordelijk voor de medisch-generalistische zorg.
In het project ‘Borgen SO: van white-label naar nutsvoorziening in de regio’ is een regionale behandeldienst opgezet in Zuid-Limburg. Het is efficiënter, goedkoper en cliënten en zorginstellingen zijn erbij gebaat. Projectleider Lianne van Goch: “We hebben geen tekort aan SO’s, we moeten ze alleen slimmer inzetten.”
Aanleiding: kleine en middelgrote ouderenzorginstellingen hebben geen eigen specialist ouderenzorg (SO) en dat zorgt vooral in de avonden, nachten en weekenden voor problemen. Lianne van Goch: “In de regionale behandeldienst werkt de SO overkoepelend en vraaggericht voor meerdere zorgorganisaties.” Kleine en middelgrote ouderenzorgorganisaties zijn – net als de grote – wettelijk verplicht om een SO 24/7 oproepbaar en inzetbaar te hebben. In kleinschalige organisaties zonder behandeling is de huisarts eindverantwoordelijk voor de medisch-generalistische zorg.
SO op afstand
“Het systeem piepte en kraakte”, zegt Lianne van Goch. “Er was een hoge urgentie om de inzet van SO’s slimmer te gaan organiseren. Met Zorg Groep Beek als initiatiefnemer is een project gestart waaraan uiteindelijk zes kleinere zorginstellingen meedoen. Het mooie is, we hebben geen schaarste aan SO’s, waar het aan schortte was een slimme organisatie van de inzet van SO’s. Dat is niet eenvoudig, want betekent dat bestuurders van zorgorganisaties over hun eigen schaduw moeten durven stappen. Ik ben er trots op dat bestuurders van kleinschalige organisaties dat in dit project hebben gedaan.”
Wat houdt het project in? “Slimmer organiseren houdt onder andere in dat we de zorgteams goed in positie brengen door hen beter uit te rusten met kennis en expertise. Zo zorgen ze voor een adequatere triage van de zorgvraag, die ze zo mogelijk zelf oplossen en bellen ze de SO pas als het echt nodig is (stepped-care). Daarmee staat de SO meer op afstand van het team en kan zich concentreren op de complexe zorgvragen. De verpleegkundig specialist (VS) is inmiddels aangehaakt en werkt volgens hetzelfde principe. Door beide specialismen op deze manier voor meerdere organisaties in te zetten, voorkomen we onnodige escalatie, zijn ze optimaal beschikbaar en dat tegen de laagst mogelijke kosten per organisatie. Ook de huisarts kan de SO raadplegen en om advies vragen. Bovendien voldoen nu ook de kleinschalige woonzorgorganisaties aan de wettelijke verplichting van 24/7 oproepbaarheid en inzetbaarheid van een SO.”
Samenwerking is complex maar essentieel
Hoe kijkt Lianne terug op het project? “Er is urgentie nodig om te veranderen, dat is wat dit project weer eens heeft laten zien. Belangrijke leerpunten zijn dat de nieuwe aanpak alleen werkt als de teams volwassen zijn, goed samenwerken en vertrouwen ontstaat tussen zorgteams en behandelaren in elkaars expertise. Alleen dan is het mogelijk om zorgvragen op het laagst mogelijke niveau op te lossen. Om die reden investeren we in de teams met onder meer een triagetraining en stepped-care leersessies. Wat we willen is een leercommunity waar teams – die immers steeds veranderen – blijven leren en ontwikkelen en waar zorgorganisaties die nog niet zijn aangehaakt kennis en ervaring kunnen opdoen in de huidige werkwijze van dit project.
Wat het project eveneens heeft laten zien, is dat samenwerking complex is en tegelijkertijd essentieel. Het vraagt moed, tijd en energie. Alleen met regionale samenwerking kunnen we de toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg garanderen. Dat vraagt om onderling vertrouwen, experimenteerruimte, duidelijke afspraken en gezamenlijke systemen met als onderlegger een gezamenlijk visie op organisatie-overstijgende ouderenzorg. De regionale behandeldienst is een prachtige eerste stap, die heeft geresulteerd in betere samenwerking tussen de kleinschalige Wlz-locaties. Deze locaties werven nu gezamenlijk voor behandelaren die worden ingezet volgens het white-label concept. Samenwerkings- en dienstverleningsovereenkomsten zijn getekend met de deelnemende organisaties en liggen klaar voor verdere opschaling en samenwerking in de regio.”
Deelnemende organisaties
Dagelijks Leven, De Beyart, Delphinium, Martha Flora, Nobama Care, Vleugelzorg en Zorg Groep Beek
Lianne van Goch
Projectleider